Czy od faktur sprzed rozpoczęcia działalności można odliczyć VAT?
Jeszcze przed formalnym rozpoczęciem działalności przedsiębiorcy często dokonują zakupów – towarów, sprzętów bądź innych rzeczy, które będą im niezbędne w prowadzonym biznesie. Pojawia się wówczas wątpliwość, czy od takich zakupów przedsiębiorca ma prawo odliczyć VAT?
Ustawa o podatku od towarów i usług wskazuje, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, podatnikowi – nabywcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od podatku VAT należnego. Prawo do odliczenia powstaje natomiast w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez nabywcę towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
Prawo do odliczenia
W skrócie można stwierdzić, że podatnik ma prawo do odliczenia VAT od zakupu towarów lub usług, jeśli:
- towary lub usługi zostały opodatkowane VAT u sprzedawcy,
- ich nabywca ma status czynnego podatnika VAT,
- zakupy te są przeznaczone do prowadzonej działalności gospodarczej (podlegającej opodatkowaniu VAT),
- zakupy te lub okoliczności im towarzyszące nie zostały wymienione w art. 88 ustawy o VAT, który wymienia negatywne przesłanki skutkujące brakiem prawa do odliczenia VAT (jak np. zakup usług noclegowych czy otrzymanie od kontrahenta faktury stwierdzającej czynności, które nie zostały dokonane).
Ważne! Istnieje różnica między prawem do odliczenia VAT a prawem do dokonania tego odliczenia (zrealizowanie prawa do odliczenia).
Ma to istotne znaczenie w kontekście możliwości odliczenia VAT od zakupów dokonanych przed rejestracją działalności (a więc najczęściej również przed rejestracją jako podatnik VAT).
Faktury z datą sprzed rozpoczęcia działalności
Organy podatkowe zajmują co do zasady jednolite stanowisko w zakresie możliwości odliczania VAT od faktur zakupowych otrzymanych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Dla przykładu dyrektor KIS w jednej z interpretacji wskazał, że ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych w czasie, gdy nie widniał on w rejestrze podatników podatku od towarów i usług, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej (oraz spełniają inne warunki określone w przepisach ustawy).
Ważne! W momencie realizowania prawa do odliczenia VAT podatnik musi być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Aby zatem odliczyć VAT od faktur otrzymanych przed rozpoczęciem działalności, konieczne jest spełnienie poniższych warunków:
- przedsiębiorca musi być podatnikiem VAT,
- dokonane zakupy muszą mieć związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych,
- faktura musi spełniać wymogi formalne, a więc musi zawierać dane wskazane w ustawie o VAT – przy czym faktura bez NIP nabywcy nie pozbawia go prawa do odliczenia VAT (co wskazał m.in. dyrektor KIS w interpretacji z 22 października 2020 r., znak: 0114-KDIP1-3.4012.517.2020.1.KP), jeśli pozostałe dane nabywcy identyfikują go w sposób wystarczający,
https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/pisma-urzedowe/0114-kdip1-3-4012-517-2020-1-kp-ustalenie-prawa-do-185112378 - należy zmieścić się w terminie wskazanym w przepisach – to jest w okresie, w którym otrzymano fakturę lub w trzech kolejnych okresach rozliczeniowych.
Ze znacznym wyprzedzeniem
Jeśli przedsiębiorca dokonuje zakupów na wiele miesięcy przed formalnym rozpoczęciem działalności, organy podatkowe akceptują wyjątkowo taki schemat – podatnik składa VAT-R z datą rejestracji w okresie, w którym chce skorzystać z odliczenia VAT od faktur otrzymanych przed rozpoczęciem działalności. Przy czym musi on złożyć JPK_V7 za wszystkie poprzednie okresy, a nie tylko za jeden miesiąc.
Nie trzeba czekać do formalnego startu
Jak widać, przedsiębiorcy z dokonywaniem zakupów do działalności nie muszą czekać do formalnego jej rozpoczęcia. Co więcej, mają oni możliwość odliczania VAT od tych zakupów – nawet jeśli nie są jeszcze zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, przy czym na fakturach zakupowych nie jest konieczne podawanie przez nich numeru NIP. Organy podatkowe wskazywały bowiem niejednokrotnie, że również od faktur bez NIP wystawionych przed rozpoczęciem działalności przedsiębiorca ma prawo odliczyć VAT – jeśli inne dane zawarte na fakturze w sposób wystarczający mogą przedsiębiorcę zidentyfikować.
Podstawa prawna:
